Πένθος και συνεχιζόμενος δεσμός

Τέσσερα σχεδόν χρόνια τώρα, κάθε μα κάθε μέρα που ξυπνάω, για αυτά τα λίγα δευτερόλεπτα μεταξύ ύπνου και ξύπνιου, ασυνείδητου και συνειδητού πιστεύω ότι το παιδί μου είναι εδώ και ότι όλο αυτό που ζω είναι ένας τρομακτικός εφιάλτης.

Και κάθε μέρα βιώνω ξανά και ξανά την τραγική συνειδητοποίηση ότι δεν υπάρχει πια ο Χριστόφορος στη ζωή μου και ότι ο τρομακτικός αυτός εφιάλτης, είναι η πραγματικότητα μου, όχι το όνειρο.

Με τα χρόνια συνειδητοποιώ ότι αυτό που με βασάνιζε πολύ είναι ο δεσμός μας που διακόπηκε βίαια,

ο δεσμός αυτός που δεν υπάρχει πια. Και αναρωτιόμουν, που πάει όλη αυτή η αγάπη όλο αυτό το δέσιμο με τον αγαπημένο μου; Για την αγάπη είμαι πιο σίγουρη από ποτέ ότι δεν σταματά, ότι πάντα νικά τον θάνατο και με ένα τρόπο  συνεχίζει. Πως γίνεται να αγαπάς χωρίς να έχεις τον γνώριμο έως τώρα δεσμό με τον αγαπημένο σου; Πως γίνεται απλά, να σταματά ο δεσμός αυτός;  Η μήπως δεν σταματά ποτέ; Υπάρχει περίπτωση να μεταμορφώνεται; Και πως γίνεται αυτό;

Είχα την τύχη να πέσει στα χέρια μου ένα βιβλίο ("Continuing bonds. New understandings on Grief" D.Klass, P. Silverman, S.Nickman, 1996)

που μιλάει για τη θεωρία του συνεχιζόμενου δεσμού. Και με βοήθησε πολύ γιατί αισθάνθηκα ότι έβαλε σε λόγια την αλήθεια που ένιωθα βαθιά μέσα μου και που ερχόταν τις περισσότερες φορές σε αντίθεση με αυτά που άκουγα να μου λένε  αλλά δεν μπορούσα να το εκφράσω με λόγια

Έχετε ακούσει ποτέ για την θεωρία του συνεχιζόμενου δεσμού στο πένθος;

Συνοπτικά, σημαίνει το εξής: όταν το αγαπημένο σας πρόσωπο πεθαίνει, η θλίψη δεν έχει να κάνει με μια γραμμική διαδικασία που τελειώνει με την «αποδοχή» ή τη «νέα ζωή», όπου προχωρήσατε, ή κατακερματίσατε τη μνήμη του αγαπημένου σας προσώπου. Αντίθετα, όταν ένα αγαπημένο άτομο πεθαίνει, με τον δικό σας ρυθμό βρίσκετε τρόπους, για να προσαρμόσετε και να επαναπροσδιορίσετε τη σχέση σας με αυτό το άτομο, επιτρέποντας έναν συνεχή δεσμό με αυτό το άτομο που θα διαρκέσει, με διαφορετικούς τρόπους και σε διαφορετικούς βαθμούς, σε όλη τη ζωή σας. Αυτή η σχέση δεν είναι "ανθυγιεινή" ούτε σημαίνει ότι δεν θρηνούμε με έναν κανονικό τρόπο. Αντ 'αυτού, η θεωρία του "συνεχιζόμενου δεσμού", υποδηλώνει ότι αυτό δεν είναι μόνο φυσιολογικό και υγιές, αλλά ότι ένα σημαντικό μέρος της θλίψης είναι οι συνεχιζόμενοι δεσμοί με τους αγαπημένους μας, με αυτόν τον τρόπο. Αντί να θεωρούμε την αποσύνδεση από τον αγαπημένο μας ως φυσιολογικό μέρος της διαδικασίας του πένθους μας, η θεωρία του συνεχιζόμενου δεσμού, θεωρεί φυσιολογική την ανθρώπινη (συμβολική) προσκόλληση.

Ευτυχώς σε σχέση με το παρελθόν, έχουν γίνει βήματα και οι παλαιότερες θεωρίες (οι οποίες όμως ακόμα επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό) που ήθελαν τον άνθρωπο που πενθεί να απεμπλακεί συναισθηματικά από το πρόσωπο που έχασε από την ζωή του και θρηνεί για αυτό, έχουν δώσει την θέση τους στην τόσο σημαντική για εμάς αναγνώριση. Αναγνώριση του ότι ο εσωτερικευμένος δεσμός με τον/την αγαπημένο μας/η είναι φυσιολογικός και αποτελεί ένδειξη προσαρμογής στην απώλεια μας.

Εγώ, αυτό που αισθάνομαι από την εμπειρία μου είναι ότι  ο θάνατος αναγεννά τις σχέσεις, δεν τους βάζει ένα τέλος.

Στις σκέψεις μου αυτές με βοήθησε πολύ ο R. Neimeyer όταν διάβασα στο βιβλίο του «Ν’ αγαπάς και να χάνεις» ότι αυτό που μοιάζει αναγκαίο δεν είναι τόσο να αποστασιοποιηθεί να απεμπλακεί κανείς από τις αναμνήσεις του αγαπημένου του προσώπου (όπως ισχυριζόντουσαν οι παλαιότερες θεωρίες του πένθους ) αλλά να τις αγκαλιάσει και να μετατρέψει την σχέση, από μία σχέση που βασίζεται στην φυσική παρουσία σε μία σχέση που να χαρακτηρίζεται από ένα συμβολικό δεσμό. Και ότι η διατήρηση της σύνδεσης με μία ζωτικής σημασίας σχέση του παρελθόντος μπορεί να δώσει την αίσθηση της συνέχειας σε μία ιστορία ζωής που διακόπηκε από την απώλεια καθώς ο επιζών εργάζεται σκληρά για να μπορέσει να ανακαλύψει ένα μέλλον με νόημα...»

Όχι ο δεσμός δεν κόβεται με τον θάνατο, το πιστεύω ακράδαντα..

αλλά μπορεί να συνεχιστεί εάν προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε μία εσωτερική συμβολική επαφή με τον αγαπημένο μας με τρόπους που θα επιτρέψουν να διατηρηθεί ζωντανή η μνήμη του. Ένα δεσμό όμως, που να μην εμποδίζει τη λειτουργία και ανάπτυξη μας αλλά ως ένα ωφέλιμο και λειτουργικό τρόπο μέσα από τον οποίο θα εκφράζουμε τη θλίψη μας.

Πιστεύω ότι, ούτως ή άλλως, η σύνδεση με τουw αγαπημένους μας που χάσαμε,

υπάρχει από μόνη της. Αισθανόμαστε την παρουσία τους με έναν διαφορετικό τρόπο. Μέσα από την αγάπη που δημιουργήσαμε, όλες τις αναμνήσεις, τα λόγια που είπαμε, τις αγκαλιές που κάναμε,  τα συναισθήματα που βιώσαμε. Όλα ζουν μέσα μας, μας έχουν πλάσει, θα τα φέρουμε με τιμή και αγάπη κάνοντας τα μέρος του εαυτού μας για πάντα

Με αγάπη,

Αναστασία